|
مطالعه ی تطبیقی طلاق در فرهنگ جاهلیت و قرآن با تکیه بر بسترهای معرفتی
|
جلیل پروین   1، پریا نوری خسروشاهی ، محمدعلی مهدوی راد ، علی صفری |
|
|
|
چکیده: (1785 مشاهده) |
| شناخت نظام فکری رایج مردم جاهلی دربارهی مسائل زنان، زمینهای برای درک و فهم بهتر قوانین و احکام مربوط به زنان در اسلام فراهم میکند. مسئلهی «طلاق» از جمله مباحثی است که بین فرهنگ جاهلی و اسلام تفاوت‌های باینی داشته و قرآن با رویکرد تحولگرا و اصلاحی در این خصوص، در جامعه بشریت نقش اساسی ایفا کرده است؛ اصلیترین وجوه افتراق «طلاق» آسان و سادهانگاری آن در میان عرب جاهلی بود؛ این مسئله بر گرفته از بستر معرفتی فرهنگ جاهلیت نسبت به حقوق زن و تضعیف آن در امر «طلاق» است. در عصر جاهلیت «طلاق» بدون هیچ مقدمات و شرایط و لواحقی (جز رضایت مرد) به وقوع پیوسته و هدف از آن انتقامجویی یا تنبیه زن یا قبیلهی وی بود. در حالیکه اسلام برخی از انواع «طلاق» از جمله: ایلاء، ظهار و عضل را لغو و بعضی دیگر از جمله: طلاق رجعی، خلع، مبارات و بائن را تعدیل نمود. زن پس از «طلاق» به دلیل تعصب افراطی مرد، حق ازدواج با مرد دیگر (حتی بعد از عده) را نداشت؛ عدم محدودیت «طلاق» و نیز غیر کلامی بودن آن ابزاری در دست مرد به منزلهی آزار زن بود. عدهی «طلاق» در زمان جاهلیت، در منابع تفسیری و تاریخی از جمله مباحث مورد تناقض است؛ در حالیکه با استنادات قرآنی و روایی در اسلام این امر مورد تاکید قرار گرفته و طبق دیدگاه مفسران مراد از «ثَلاثَهَ قُرُوء» در آیهی قرآن، دلالت بر سه بار پاک شدن از حیض، به منظور اتمام دورهی عده است. لذا هدف اسلام در مسئلهی «طلاق» ارائهی الگوی مطلوب انسانیت و تکریم مقام زن است. گردآوری اطلاعات در این مقاله کتابخانهای (از طریق مراجعه به کتب تاریخی و شعری عرب جاهلی و کتب تفسیری) و پردازش آنها به روش مقارنهای و تحلیلی است. |
|
| واژه‌های کلیدی: جاهلیت در قرآن، فرهنگ جاهلی، طلاق، طلاق در جاهلیت، بسترهای معرفتی |
|
|
متن کامل [PDF 410 kb]
(570 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/2/10 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10
|
|
|
|
|
|
