در تفسیر المنار برخی آیات قرآن بر تمثیل حمل شده است. در باور عبده حوادث طبیعی برای بیان حقیقتهای متعالی به عنوان تمثیل آورده شده و هر سخن و کاری که به کسی به صورت نامتعارف نسبت یابد، به شیوه تمثیلی است. به نظر عبده اصل در پدیدههای عالم به وجود آمدن از طریق علتهای معمولی است و هر چیزی که از وقوع پدیدهای برخلاف این نظام خبر دهد اصل بر کذب بودن آن است. وی دایره وقوع معجزه را بسیار محدود و منوط به نص صریح قرآن میداند. از اینرو عبده اگر ظاهر آیه را با تحلیل عقلی خود سازگار نبیند آن را تأویل برده و یا بر تمثیل حمل میکند مانند مسخ متخلفان بنیاسرائیل، مرگ و زنده شدن دسته جمعی هزاران نفر، معجزه مردن و زنده شدن یکی از انبیا و قربانی کردن چهار پرنده توسط حضرت ابراهیم(ع). این مقاله به روش کتابخانهای و با هدف واکاوی ابعاد تمثیلی معجزات پیامبران (علیهمالسلام) و پیامد آن،پس از ذکر مبانی مفسران المنار در تفسیر تمثیلی و برخی مصادیق آن به بررسی ابعاد تمثیلی معجزات انبیا (علیهمالسلام) در این تفسیر پرداخته و به این نتیجه رسیده که حمل برخی آیات قرآن بر تمثیل با استناد به قرینه، جایز است به شرط آنکه با صدق و حقیقت بودن اخبار قرآن منافاتی نداشته و منجر به نفی واقعیت خارجی حادثه نشود. اگرچه عبده در موارد حمل بر تمثیل بر واقع نشدن آن معجزات تصریح نکرده است، اما این نظریه زمینهساز رویکرد غیرواقعی بودن برخی داستانهای قرآن توسط رشیدرضا و اسطوره بودن آن توسط خلفالله شد.
Modarressi Z, Mirahmadi A. An Exploration of the Allegorical Dimensions of the Prophets’ Miracles (p.b.u.t.) and its Consequence in Tafsir al-Manār. 3 2021; 15 (29) :313-338 URL: http://pnmag.ir/article-1-1285-fa.html
مدرسی زهرا، میراحمدی عبدالله. واکاوی ابعاد تمثیلی معجزات انبیا (علیهمالسلام) و پیامد آن در تفسیر المنار. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1400; 15 (29) :313-338