|
تفاوت معنی شناختی واژگان "توبه" و "إنابه" در صحیفه سجادیه بر پایه روابط همنشینی
|
مهدی داوری دولت آبادی   1، فاطمه سلیمی ، زهرا شاهوردی |
|
|
|
چکیده: (467 مشاهده) |
| دو واژه "توبه" و "إنابه" از واژگان کلیدی در نظام دینی و به تبع آن گفتمان معصومان' میباشد که با توجه به نقش برجستهی آن در ندامت از گناه و رجوع به مسیر الهی از ارزش والایی جهت تعمق در مفهومشناسی و کاربست صحیح آن در نظام هستی برخوردار است. بررسی معنیشناختی این دو واژه به ظاهر هممعنی بنابر روابط همنشینی، به کاربست هر واژه در موقعیت خاص و ظرافتهای معنایی نهفته در هر یک اشاره دارد که نقش جایگزینی واژگانی این جفتواژه را از بین خواهد برد. پژوهش حاضر بر آن است تا با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی پس از مفهومشناسی لغوی این دو واژه به ارتباط معنایی واژگان "توبه" و "إنابه" با واژگان همنشین در متن صحیفه سجادیه اشاره داشته و در این میان با تحلیل موردی برخی روابط همنشینی، به میدان معنایی هر واژه و ظرافتهای ممیِّزانه آن بپردازد؛ رهیافتهای حاصل آنکه واژه توبه در متن مذکور، در پی روابط همنشینی با واژگانی مانند "نَدَم"، "دعاء"، "معصیه"، "عفو" و "ضمایر عائد إلی الله"، مفاهیمی ویژه مانند "ندامت"، "فراخوانی خداوند و عبادت"، "ترک معصیت"، "حبط گناهان و فرجام خوش" و در نتیجه "سیر إلی الله" را مطرح میسازد و واژه "إنابه" نیز در پی همنشینی با "واژگانی همچون "معصیه"، "طاعه" و ضمایر ارجاعی به "الله"، ظرافتهای معنایی خاصی همچون "تداوم ترک ارادی معصیت"، "بندگی خالصانه" و در نتیجه "سیر إلی الله" را تجلی داده است. با توجه به این خوانش، لوازم اولیه در این دو واژه از تفاوت برخوردار بوده چنانچه ندامت لازمه توبه و ترک معصیت لازمه انابه بوده و همین امر افزون بر معانی مشترک، ظرافتهای معنایی ممیزانهای را فراهم میآورد؛ مهم آنکه برآورد معنا بر اساس این سازوکار زبانی، مدلی روشمند به شمار آمده که از جایگزینی غیرنظاممند واژگان میکاهد و از عدم ترادف کامل واژگان سخن میگوید و فهم صحیح از واژگان و مراد اصلی خالق اثر را فراهم میآورد. |
|
| واژه‌های کلیدی: معنی شناسی، روابط همنشینی، هم معنایی، صحیفه سجادیه، توبه، انابه |
|
|
متن کامل [PDF 376 kb]
(343 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/4/21 | پذیرش: 1401/4/10 | انتشار: 1401/4/10
|
|
|
|
|
|
