:: دوره 10، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1395 ) ::
جلد 10 شماره 19 صفحات 144-125 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی عنصر زمان از منظر روایت شناسی در طرح قصص سورۀ کهف
رضا عباسی ، مهدی حامدسقایان1
چکیده:   (5897 مشاهده)

بخش عمدۀ تعالیم و دستورات قرآنی که مجموعه‏ای است از اندرز‏ها، عبرت‏ها، محکمات و متشابهات، از رهگذر شگردهای ادبی و به‌ ویژه فنون‌ قصه‌سرایی و حکایت‌پردازی و به‌ اصـطلاح‌، ادبـیات داستانیِ روایی انتقال یافته است. برای شناخت و تحلیل قصص قرآنی، بهره‏گیری از نظریه‏های روایت‏شناسی و تئوری‏های آن مانند: سطوح‏روایی، طرح، داستان، زمان و اقسامش، متن‏روایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی، که ابزاری برای تحلیل متن در اختیار می‏گذارند، از شیوه­های کارآمد به حساب می­آیند. فرضیه اصلی آن است که عنصر زمان روایی و اقسام آن از منظر روایت­شناسی از جمله عناصر مهم در روایت­های قـصص‌ قرآنی‌ به­ویژه در قصص سورۀ کهف هستند. همچنین تلاش می­شود به این سوالات پاسخ گفته شود که چگونه مـؤلفۀ زمان به بهترین نحو در شکل­گیری طرح قصص سورۀ کهف بهره گرفته شده است؟ و چگونه در قصص سورۀ کهف، عناصرِ زمان روایی همچون نظم، تداوم، سرعت روایی و بسامد در نسبت با داستان تاریخی با چینشی هنرمندانه، قصه­ها را به پیش می­برند؟ زمان­روایی در این مقاله بر اساس دیدگاه­ها و نظریات ژرار ژنت بررسی خواهد شد. متون روایی با دو عنصر اصلی سر و کار دارند: داستان و طرح و در نتیجه­گیری این پژوهش تصریح شده که عنصر زمان بیشترین کارایی را در داستان و طرحِ قصه­های ملاقات موسی(ع) با خضر، اصحاب‏کهف و ذوالقرنین داشته است.

واژه‌های کلیدی: قصص ‌قرآن، سوره کهف، روایت‌شناسی، ژرار ژنت، زمان روایی، داستان تاریخی، طرح داستان
متن کامل [PDF 251 kb]   (1787 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/1/20 | پذیرش: 1396/1/20 | انتشار: 1396/1/20


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 19 - ( پاییز و زمستان 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها