[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو نشریه و مقالات::
برای نویسندگان::
ثبت نام و اشتراک::
برای داوران::
اسامی داوران ۱۴۰۰ به بعد::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
پذیرفته بهار و تابستان ۱۴۰۳::
پذیرفته پاییز و زمستان ۱۴۰۳::
نمایه ها::
پیوندها::
انتشار آنلاین مقالات پذیرفته::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: انتشار آنلاین مقالات پذیرفته ::
 | تاریخ ارسال: 1402/11/16 | 
در این بخش مقالات پذیرفته شده قطعی ، پس از ویراستاری نهایی به تدریج و به شکل برخط منتشر می شوند تا در شماره مربوط قرار گیرند
 

 
پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۵-۲۴ (مقاله پژوهشی)
 

Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith
No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴








۱- واکاوی مولفه‌های مناظره حقیقت محور با مخالفان از دیدگاه امام رضا (%)

مجتبی مرادی مکی[۱]، مهدی فرمانیان[۲]، محمدجواد حاجی ابوالقاسمی دولابی[۳]
(تاریخ دریافت مقاله: ۲۷/۹/۱۴۰۲ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۱۰/۱۰/۱۴۰۲)

چکیده
مناظره به ‌عنوان یکی از شیوه‌های مرسوم و کارآمد در مواجهه با مخالفان محسوب شده که با اهداف متفاوتی همچون پیروزی بر رقیب و برتری جویی یا تبیین حقیقت صورت می‌گیرد و در فرهنگ اسلامی نیز دارای پیشینه کهن و درخشانی است. در این میان امام رضا% مناظرات فراوانی با پیروان ادیان و مذاهب به هدف تبیین حقیقت داشته‌اند. از نظر ایشان، مناظره به هدف حقیقت‌طلبی دارای مولفه‌های ویژه و برجسته‌ای است. بر این اساس پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی مناظرات امام رضا% با مخالفان خود پرداخته است و می‌کوشد به تبیین مهم‌ترین مولفه‌های مناظره حقیقت محور، از دیدگاه امام رضا% بپردازد. یافته‌های پژوهــش نشــان می‌دهد، این نوع مناظره از دیدگاه امام رضا% دارای چندین مؤلفه مهم از قبیل: «تسلط به مفاهیم و مبانی مخالفان»، «استفاده از عقل به عنوان فصل مشترک»، «رعایت اصول و ارزشهای اخلاقی»، «مستندگویی و ارجاع به منابع مورد قبول»، «توجه به اصول مسلّم و مشترک»، «فرصت اظهارنظر به رقیب» و «منع از تکفیر مخالف» می‌باشد. بدیهی است توجه به این مولفه‌ها در مناظره، می‌تواند الگوی مطلوب و اسلامی را از مناظره دینی برای هر عصری ترسیم نموده که ترویج این الگو نقش موثری در دفاع از معارف اهل بیت% و شبهه‌زدایی از آنها خواهد داشت.

کلید واژه‌ها: مناظرات رضوی، حقیقت محوری، مناظره، امام رضا%، مخالفان.
 
[۱]. دانش پژوه سطح چهار رشته تخصصی کلام مقارن مدرسه علمیه عالی نواب؛ دانش آموخته دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب، مشهد، ایران (نویسنده مسئول)؛                                                                                                           moradimaki۱۳۹۳gmail.com
[۲]. استاد دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران؛                                m.farmanianchmail.ir
[۳]. استادیار گروه تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران؛                            Sh.javadabolghasemigmail.com
 




----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۲۵-۴۵ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴







۲- اعتبارسنجی و نقد کارکردهای حدیث «أفضل الأعمال أحمزها» در منابع فریقین[۱]

میثم کهن‌ترابی[۲]
(تاریخ دریافت مقاله: ۱۲/۴/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۲۵/۴/۱۴۰۳)

چکیده
روایت «أفضل الأعمال أحمزها» بیانگر پاداش بیشتر برای اعمالی است که با مشقت بیشتری همراه است. این روایت که ابتدا در برخی منابع اهل سنت در قرن دوم نقل شده و به‌تدریج بعضی منابع شیعه نیز آن را ذکر کرده‌اند، اساساً فاقد سند است و در هیچ یک از منابع روایی معتبر و جوامع حدیثی فریقین نقل نشده است. برخی منابع ناقل روایت‌، آن را به ابن عباس منتسب کردند. فارغ از ضعف سندی، این روایت از نظر محتوایی و به‌هنگام عرضه آن بر قرآن، احادیث معتبر و عقل با چالش‌هایی همراه است. قرآن، ملاکِ کیفی «أحسن» را مورد تأکید قرار می‌دهد و برخی احادیث معتبر اتخاذ مسیر مشروعی که سهل‌تر است را توصیه می‌کنند. این روایت علیرغم ضعف سندی و قلّت نقل، در منابع کلامی و به‌خصوص فقهی بروز قابل توجهی داشته و به آن مکرراً استناد شده است. در مقابل برخی متکلمین و فقها نقدهایی بر آن وارد ساخته‌اند. این نقدها گاه مستند به روایاتی است که رأی فقهی مخالفِ آنچه مستند به روایت مذکور است را تأیید می‌کند و گاه تأکید بر این نکتۀ مهم است که وقتی مسیر مشروع و آسان‌تری برای انجام یک عمل وجود دارد، تحمیل دشواری نیازمند دلیل نقلی یا عقلی است و این دلایل وجود ندارد. از طرفی نیت عامل و تأثیری که عمل بر حیات آدمی می‌گذارد ملاک فضیلت عمل است و نباید نادیده گرفته شود. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی و رویکردی انتقادی پس از آنکه به نقد سندی و محتوایی روایت مذکور اقدام کرده، با بیان مصادیقی از بهره‌گیری این روایت در دانش‌های مختلف دینی به بررسی و نقد آن پرداخته است.

کلید واژه‌ها: اعتبارسنجی، أفضل الأعمال أحمزها، کلام، فقه
[۱]. این مقاله از طرح پژوهشی شماره ۳۹۳۰۵ با عنوان «بررسی سندی و محتوایی حدیث افضل الاعمال احمزها و نقش‌آفرینی آن در فقه» که در دانشگاه بزرگمهر قائنات در دست انجام است، استخراج شده است.
[۲]. دانشیار دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائنات، ایران؛                                               kohantorabibuqaen.ac.ir




---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۴۷-۸۲ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴








۳- علّت‌ها و چالشهای پیکار تأویلی امیرمؤمنان(%)
با تأکید بر زمینه‌سازی نبردهای امام زمان (%) در روزگار ظهور

احسان پوراسماعیل[۱]
(تاریخ دریافت مقاله: ۲۱/۴/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۲۶/۴/۱۴۰۳)

چکیده
وجاهت شرعی نبرد تأویلی امیرمؤمنان% در شرایط خاص بعد از حیات نبی مکرم$ در منابع فریقین با روایات مختلف در حد تواتر اجمالی اثبات می­شود؛ در یکی از این روایات، پیامبر$ خطاب به جناب عمار که نقش تعیین کننده­ای در جریان کارزار تأویلی دارد، شاهد پیوند پیکار تأویلی امیرمؤمنان% با مسأله­ی مهدویت در آخرالزمان هستیم. جنگ­های امیرالمؤمنین% نه تنها کانون ارزیابی مسائل و احکام حرب بوده است بلکه در روزگار ظهور سرلوحه­ی رهبری امام عصر% قرار خواهد گرفت؛ این­که نبردهای امام زمان% هم در مقابل جریان­های فکری کژ اندیش در تأویل قرآن است ما را به این سمت متمایل می­سازد که چالش­های نبرد تأویلی در هر دو زمان مشترک است؛ به طوری که تشخیص حقیقیت برای افراد دشوار است چرا که طرفین نزاع اقدام خود را به آیات قرآن مستند می­کنند؛ بنابراین راه برون رفت از این شرایط «معرفت الإمام» است که در پی آن نبرد تأویلی به ثمر برسد و شاهد احیای سنت پیامبر$ و اسلام اصیل باشیم.
کلید واژه‌ها: حرب، نبرد تأویلی، امام علی (%)، مهدویت، جمل، صفین، نهروان.
-----------------------------------
[۱]. استادیار مؤسسه آموزش عالی آرمان رضوی، مشهد، ایران؛                 pouresmaeilarmanrazavi-ihe.ac.ir


 


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۸۳-۱۰۴ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴









۴- سبب نزول سوره الّیل از روایت تا درایت

جعفر نکونام[۱]، محمدهادی امین ناجی[۲]، زهرا جلالی شوره دلی[۳]
(تاریخ دریافت مقاله: ۱۳/۰۵/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۲۷/۰۵/۱۴۰۳)

چکیده
بسیاری از روایاتی که در سبب نزول سوره‌ها نقل شده است، قصصی‌اند که با کمترین مناسبت معنایی بر سوره‌ها انطباق داده شدند؛ بدون این که سبب نزول واقعی سوره‌ها باشند. مضامین خود این سوره‌ها پرده از شأن نزول واقعی سوره‌ها برمی‌دارد و بهترین معیار برای ارزیابی روایات سبب نزولی به شمار می‌روند که ذیل سوره‌ها آورده‌ شده‌اند. یکی از سوره‌هایی که چنین وضعیتی دارد، سوره لیل است. روایاتی که در سبب نزول سوره لیل ذکر شده، با ظاهر و سیاق آیات این سوره و حتی مضامین مشابه در سوره‌های قبل و بعد به حسب ترتیب نزول سازگاری ندارند. این سوره در روایات اهل سنت، «سوره واللیل سوره ابی بکر»  نامیده شده و ناظر به انفاق ابوبکر و در اثبات افضلیت و خلافت او دانسته شده و اما در روایات شیعه ناظر به انفاق امام علی% یا ابودحداح به شمار رفته است. حال آن که ملاحظه ظاهر و سیاق آیات این سوره و نیز مضامین مشابه سوره‌های قبل و بعد از آن به لحاظ ترتیب نزول حاکی است که این سوره جز بر شخص خود حضرت محمد$ بر کسی دیگر قابل انطباق نیست.

کلید واژه‌ها: سوره لیل، تفسیر تاریخی، انفاق پیامبر$، امام علی%، ابوبکر، ابودحداح.
 
[۱]. استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم، قم، ایران؛                                           jnekoonamgmail.com
[۲]. استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور، تهران، ایران؛                                      aminnajipnu.ac.ir
[۳]. دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور (واحد تهران جنوب)، تهران، ایران (نویسنده مسئول)؛      Sepid.jalali۱gmail.com




--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۱۰۵-۱۲۱ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴








۵- بازخوانی و ارزیابی روایات «من کذب علی متعمدا... » از منظر محمود ابوریه

محمدتقی دیاری بیدگلی[۱]، محمداله مرادی قویدلان[۲]
(تاریخ دریافت مقاله: ۱۷/۰۵/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۳۱/۰۵/۱۴۰۳)

چکیده
محمود ابوریه از منتقدان حدیث، در کتاب اضواء علی السنّه المحمدیه، متاثر از دیدگاه خود، درباره نقل به معنای روایات و عدالت صحابه، قید «متعمدا» در روایت «من کذب علی متعمدا» را به شدت مورد انکار قرار داده است؛ او معتقد است، این قید از طریق جعل جاعلان یا درج راویان، وارد حدیث شده است، چون این قید، با عقل بشری و همچنین خلق و خوی پیامبر اسلام $ سازگاری ندارد؛ در این مقاله، با بررسی و ارزیابی دقیق ادعای ایشان، اثبات شده است که شواهد او، ناتوان از اثبات مدعایش است و این قید، نه تنها از طریق جعل یا درج وارد روایات نشده است، بلکه قید «متعمداً» به‌طور متواتر از صحابه جلیل القدر پیامبر اسلام$ نقل شده است؛ بنابراین، این قید، مورد تأیید قرآن کریم و سنت پیامبر $ است و هیچ محذور عقلی نیز ندارد.

کلید واژه‌ها: محمود ابوریه، حدیث موضوع، حدیث مدرج، تعمد کذب، من کذب علیّ متعمدا، اضواء علی السنّه المحمدیه، منع حدیث.
 
[۱]. استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم، قم، ایران،                                              mt_diariyahoo.com
[۲]. دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم، قم، ایران، (نویسده مسئول)، Ghavidelan۶۶gmail.com




-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۱۲۳-۱۵۶ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴







۶- ابعاد حریم خصوصی از منظر نهج­­‌البلاغه
با تأکید به شرح­‌های پیام امام امیرالمؤمنین% و مصباحالسالکین

مهدیه اسماعیلی[۱]، حمید حمیدیان[۲]، احمد زارع زردینی[۳]
(تاریخ دریافت مقاله: ۱۸/۰۵/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۱۱/۰۶/۱۴۰۳)

چکیده
حریم خصوصی به عنوان یکی از اساسی‌ترین جلوه‌های حقوق بشر همواره در جوامع و مکاتب گوناگون، از جایگاه ویژه و بسزایی برخوردار بوده است؛ لکن علی­رغم نقش پررنگ آن در زندگی افراد و پیشینه­ای که از آن برخوردار است، هنوز بر سر تعریف مشخصی از آن توافق نشده است. حضرت علی % در سخنان گوهربار خود در کتاب نهج­البلاغه، این حق را در قالب حمایت از حقوق دیگر به رسمیت شناخته و نقض آن توسط دیگری را بر نمی‌تابند. در این پژوهش با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی، مفاهیم مرتبط با حمایت حضرت علی % از حریم خصوصی، از نهج­البلاغه استخراج گردیده و در سه حوزه­ی جداگانه مربوط به اموال، جسم و جان و روح و روان و با نیم­نگاهی به شروح پیام امام امیرالمومنین آیت­الله مکارم شیرازی و مصباح السالکین ابن میثم مورد بررسی قرار گرفته است. یافته­های پژوهش نشان­ می­دهد که میزان اهمیت بی­بدیل ایشان نسبت به حفظ این حق، نمود عینی یافته است.

کلید واژه‌ها: امام علی %، نهج­البلاغه، حریم خصوصی، تفسیر کاربردی، مصباح السالکین، شرح پیام امام.
 
[۱]. دانشجوی دکترای علوم و معارف نهج­البلاغه، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، مببد، ایران، m.esmaili۱۹۹۱gmail.com
[۲]. استادیار گروه علوم قرآن حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران. (نویسنده مسئول)، hamidiyanmeybod.ac.ir  
[۳]. دانشیار گروه علوم قرآن حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران،            zarezardinimeybod.ac.ir




----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۱۵۷-۱۸۱ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴










۷- تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی درمورد واژه جایگزین
برای لغت «اَلجِبت» در آیه ۵۱ سوره نساء

زهرا نوروزی[۱]، مجید معارف[۲]، سید احمد میریان[۳]
(تاریخ دریافت مقاله: ۰۴/۰۷/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۱۴/۰۷/۱۴۰۳)

چکیده
یکی از خاورشناسان آمریکایی، جیمز اندرو بلمی است. وی در دائره‌المعارف قرآن لایدن، ذیل مدخل "نقد متنی قرآن"، ادّعا نموده که مطالعات قرآنی از نقد متنی بهره زیادی نبرده و واژه "اَلجِبت" در آیه ۵۱ سوره نساء، ناشناخته است. او با ارجاع به آیه ۶ سوره جنّ و نیز انتقال نقطه حرف "ب" به بالای آن، تصحیح این لغت به "اَلجِنَّت" را پیشنهاد نمود. رئوس دیدگاه بلمی در مورد این جایگزینی، غریب بودن معنای محصَّل "الجبت" و تکامد بودن آن در قرآن، تعدّد و تفاوت آراء لغت شناسان، وقوع تصحیفات متنی در ساحت رسم الخطّ قرآن، تکرار و فهم واژه "جنّ" در قرآن و برقراری رابطه معناشناختی میان آن آیات، خصوصاً آیه ۶ سوره جن؛ با آیه ۵۱ سوره نساء می‌باشد. در مقام نقد می‌توان به کمک گرفتن از درک مشترک متون دینی در فهم واژگان و کاربرد تکامد "اَلجِبت" در متون دیگر، توجّه به فهم عینی و تاریخی مسلمانان و همگرایی معنایی آراء، تواتر شفاهی متن قرآن، تفوّق قرائت بر کتابت و نبود اختلاف قرائت برای واژه، عدم رابطه معنایی بین آیات استنادی بلمی با آیه ۵۱ سوره نساء و نیز استدلال و بهره‌برداری نادرست بلمی، در انتساب واژه پیشنهادی او، به فرهنگ و محیط جزیره العرب به جهت توجیه جایگزینی، اشاره نمود.

کلید واژه‌ها: بلمی، اصلاح متن، اَلجِبت، اَلجِنَّت، تحلیل انتقادی، دائره‌المعارف قرآن لیدن.
 
[۱]. دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران sohanowroozi!gmail.com
[۲]. استاد گروه علوم قرآن و حدیت، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)؛                       maarefut.ac.ir
[۳]. استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران؛Sydahmdmyryan۳۸۷gmail.com 
 




--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

پژوهشنامۀ قرآن و حدیث

شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۱۸۳-۲۰۳ (مقاله پژوهشی)
 



Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith

No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴










۸- هستی‌شناسی قرآن بنیان مطالعه موردی؛ شبکه‌ای بودنِ هستی

 عبدالحمید واسطی[۱]
(تاریخ دریافت مقاله: ۰۴/۰۷/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۱۷/۰۷/۱۴۰۳)

چکیده
تلاش برای شکل‌گیریِ علوم انسانی اسلامی، نیازمند تبیین الگوی معرفتی (پارادایم) حاکم بر آن فضای علمی است. در الگوهای معرفتی، مبانی هستی‌شناسانه، معرفت‌شناسانه، انسان‌شناسانه و ارزش‌شناسانه ارائه می‌گردد. مبنای هستی‌شناختی، زیرساخت بقیه مبانی نیز هست. نقطه مرکزی در گزاره‌های هستی‌شناختی، «شکل هستی» است و تلاش برای پاسخ به این سوال که: هستی (به‌معنی کل عالَمِ وجود) چه شکلی دارد، ماموریت هر الگوی معرفتی کلان است. عرضۀ این سوال به قرآن و استنطاقِ آن برای اکتشاف دیدگاه قرآن، از قدم‌های اساسی برای شکل‌گیریِ علم دینی و علوم انسانی اسلامی است. این مقاله، با عرضۀ سوال فوق به قرآن، و تحلیل آیات مرتبط با مراتب هستی، به این نتیجه دست یافته است که: «هستی» به‌صورت یک «شبکه‌» است و همه موجودات در یکدیگر اثرگذار و اثرپذیر هستند و روابط میان آنها به‌صورت «برآیندی» است و می‌توان کل آن را در قالب یک «مخروط یا هِرم» به تصویر کشید که از وجود بینهایت آغاز شده است و با طی مراتب شش‌گانۀ «عالَم مشیّت و امر، لوح محفوظ و مفاتیح‌الغیب، عرش و روح، کرسی، ملائک، سماوات»، به عالم ارض و ماده رسیده است، و برای دست‌یابی به حقیقتِ هر پدیده‌ای باید روابط آن در کل شبکه هستی را در نظر گرفت.

کلید واژه‌ها: هستی‌شناسی، قرآن‌بنیان، شکل هستی، شبکه هستی، روابط شبکه‌ای.
 
[۱]. استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران؛                                          hvasetiyahoo.com




-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
پژوهشنامۀ قرآن و حدیث
شمارۀ ۳۴، بهار و تابستان ۱۴۰۳
صص ۲۰۵-۲۲۷ (مقاله پژوهشی)
 
 
Pazhouhesh Name-ye Quran Va Hadith
No. ۳۴, Spring & Summer ۲۰۲۴








۹- مقایسه ویژگی­های سبکی جمله ­های اسمیه و فعلیه ترجمه­های قرآن مکارم شیرازی و خرمشاهی بر اساس الگوی ترجمۀ کشف الاسرار در جزء ۲۹ و ۳۰

 زینب سرمدی[۱]، تراب جنگی قهرمان[۲]، محمدمهدی اسماعیلی[۳]
(تاریخ دریافت مقاله: ۰۲/۰۷/۱۴۰۳ـ تاریخ پذیرش مقاله: ۱۹/۰۷/۱۴۰۳)

چکیده
قرآن کتابی آسمانی است که برای دست­یابی به حقایق آن تا­کنون صدها ترجمه با روش­ها و سبک­های متفاوت برای آن نوشته­اند. برای این منظور در این مقاله سعی شده تا با تحلیل زبان­شناختی ترجمه­های معاصر قرآن از مکارم شیرازی و خرمشاهی و بررسی روش­ها و اسلوب­ها در ترجمه­های مذکور و مقایسۀ ویژگی­های سبکی و نثری آن­ها بر اساس الگوی ترجمۀ کشف الاسرار که از گنجینه­های گران­قدر زبان و ادب فارسی محسوب می­شود و نثری سلیس و شیوا دارد، به بهترین شیوه و اسلوب در بین این ترجمه­ها دست یافت. بر این اساس ترجمه­های مذکور توصیف و تحلیل شده و از منظر معناشناسی و در سطح زبان­شناختی بررسی و تشریح شده­اند که با توجه به بررسی‌های صورت پذیرفته می­توان گفت مترجمان مذکور در برگردان آیات قرآنی سبک خاص و یکنواختی را دنبال نکرده­اند. در اکثر موارد همانند کشف الاسرار جملات فعلیه را به صورت جمله فعلیه معنا کرده­اند. اما در ترجمۀ جملات اسمیه که بیشتر برای تأکید مفاهیم و آموزه­های قرآنی بکار می­روند، مکارم شیرازی آن­ها را برخلاف کشف‌الاسرار در اکثر موارد به صورت جملۀ فعلیه معنا کرده که تأکید کم­تری دارند، در حالی که خرمشاهی جملات اسمیه را همانند کشف الاسرار در بیشتر موارد به صورت جملۀ اسمیه و تأکیدی معنا کرده و به کلام قرآن وفادار بوده است.

کلید واژه‌ها: ترجمۀ قرآن، مکارم شیرازی، خرمشاهی، کشف الاسرار، وعده الابرار، میبدی.
 
[۱]. دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،Zeinabsarmadi۲۰۱۷gmail.com
[۲]. استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)،ghahreman۲۰۷gmail.com
[۳]. استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. esmaailigmail.com
 



--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 
دفعات مشاهده: 914 بار   |   دفعات چاپ: 31 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر
::
مجله پژوهش نامه قرآن و حدیث pazhouhesh name-ye quran va hadith
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 40 queries by YEKTAWEB 4660