|
تحلیل نحوی - بلاغی قاعده «نزع خافض» و نقش آن در تبیین مفاهیم تفسیری ساختارهای قرآنی
|
الهه هادیان رسنانی1   ، زهره جباری |
|
|
|
چکیده: (66 مشاهده) |
| قاعده «نزع خافض» بهعنوان یکی از ساختارهای خاص و پربسامد نحوی در زبان عربی، در بسیاری از آیات قرآن کریم نمود یافته و نقش برجستهای در تولید معنا، ایجاز لفظی، و انتقال مفاهیم تربیتی و اعتقادی ایفا کرده است. این پژوهش با رویکردی توصیفی - تحلیلی، بهدنبال تبیین نحوی و بلاغی این قاعده در قرآن و بررسی تأثیرات آن بر ساختار جمله و دلالتهای معنایی و تفسیری آیات است. در بخش نخست، ضمن بازشناسی مفهومی نزع خافض، بنیانهای نظری این قاعده در آثار نحویان واکاوی شده است. در بخش دوم، با تحلیل نمونهمحورِ مجموعهای از آیات قرآن کریم، اغراض بلاغی نزع خافض، همچون ایجاز هنری، تقویت لحن هشداردهنده، تمرکز معنایی بر عناصر کلیدی، و برجستهسازی پیامهای توحیدی، تربیتی و اعتقادی استخراج و تبیین شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که نزع خافض، نه صرفاً یک پدیده نحوی، بلکه ابزاری بلاغی با کارکردهای گسترده در تولید معنا، هدایت مخاطب به لایههای عمیقتر دلالت قرآنی، و ارتقای تنوع بیانی در کلام وحی است. |
|
| واژههای کلیدی: نزع خافض، حذف حرف جر، قرآن کریم، تحلیل نحوی، بلاغت قرآن، اغراض بلاغی. |
|
|
متن کامل [PDF 421 kb]
(42 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/8/30 | پذیرش: 1404/8/30 | انتشار: 1404/8/30
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
