سیّد مرتضی، از برجستهترین متفکران و فقیهان امامیه در قرون چهارم و پنجم هجری، در اثر گرانسنگ خود غرر الفوائد و درر القلائد (الامالی)، به تحلیل و تأویل آیات و روایات دشوار و مورد اختلاف پرداخته است. ویژگی شاخص این اثر، تلفیق روشمند عقل و نقل و بهکارگیری مجموعهای متنوع از ابزارهای فقهالحدیثی در مواجهه با متون حدیثی است. از آنجا که بخش قابلتوجهی از روایات این کتاب از نوع «خبر واحد» بوده و همواره محل مناقشه میان عالمان بودهاند، بررسی علوم و ابزارهای فقه الحدیثی سیّد مرتضی در تحلیل این روایات، ضرورتی علمی دارد. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی، به واکاوی ابزارهای فقهالحدیثی وی در الامالی پرداخته و نشان میدهد که او با تسلطی ژرف، از ابزارهایی چون علم درایه الحدیث، کاربست علم و قواعد اصولی، استفاده از احکام شرعی, استفاده از آرای مفسران، استفاده از یافتههای قطعی علوم تجربی، استفاده و بهرهگیری از عقل سلیم، استفاده و بهرهگیری از علوم قرآنی (وجوه و نظایر) و استفاده از علوم بلاغی (علاقات) بهره برده است؛ یافتههای این تحقیق حاکی از آن است که سیّد مرتضی با نگاهی نوآورانه، در توسعه روششناسی فقهالحدیث در سنت امامیه، نقش مهمی ایفا کرده است.
Kalantari A, Thâmeni A, Darvishi H. An Inquiry into Seyyed Murtaḍā’s Sciences and Methodological Instruments of Ḥadīth Analytical Understanding in the Book Amālī. 3 2025; 19 (37) :187-216 URL: http://pnmag.ir/article-1-2206-fa.html
کلانتری علیاکبر، ثامنی علی، درویشی حسن. کاوشی در علوم و ابزارهای فقه الحدیثی سیّد مرتضی در کتاب الامالی. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1404; 19 (37) :187-216