حکمرانی خوب به معنای مدیریت عادلانه، مسئولانه و اثربخش جامعه است که با تحقق عدالت اجتماعی، ارتقای رفاه عمومی و مبارزه با فساد، زمینهساز ثبات و امنیت پایدار میگردد. اهمیت پژوهش حاضر در آن است که با تکیه بر قرآن کریم، الگوهای عینی حکمرانی مطلوب را بررسی و چارچوبی برای تبیین اصول رهبری الهی ارائه میدهد. هدف اصلی، واکاوی ویژگیها و مأموریتهای ذوالقرنین بهعنوان نمونهای برجسته از حکمرانی قرآنی است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه اسنادی قرآن و تفاسیر معتبر، به شیوهای نظاممند آیات مرتبط با ذوالقرنین در سوره کهف را شناسایی و تحلیل محتوایی کرده است. یافتهها نشان میدهد که ذوالقرنین دارای ویژگیهایی چون ایمان و توکل به خدا، حکمت و تدبیر، قاطعیت همراه با رأفت، فروتنی و عدالتورزی بوده و مأموریتهای او شامل برقراری عدالت، مبارزه با فساد، حضور میدانی، جلب مشارکت عمومی، عمران و آبادانی و تقویت توان دفاعی جامعه است. الگوی بهدستآمده از این داستان، تصویری نظاممند از حکمرانی مطلوب بر پایه وحی ترسیم میکند که هم بر مشروعیت الهی و اقتدار حکیمانه استوار است و هم مشارکت مردم و بهرهگیری بهینه از منابع را در اولویت قرار میدهد. این مطالعه نشان میدهد که بازخوانی عمیق داستان ذوالقرنین میتواند الگویی راهبردی و کاربردی برای رهبران معاصر جهان اسلام در جهت تحقق حکمرانی عادلانه و کارآمد مبتنی بر ارزشهای الهی فراهم سازد.
Salmanian S. Re-reading the Foundations of Good Governance in the Holy Qur’an with a Focus on the Story of Dhul-Qarnayn. 3 2025; 19 (37) :241-267 URL: http://pnmag.ir/article-1-2208-fa.html
سلمانیان سمیه. بازخوانی بنیانهای حکمرانی خوب در قرآن کریم با محوریت داستان ذوالقرنین. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1404; 19 (37) :241-267