مناظره به عنوان یکی از شیوههای مرسوم و کارآمد در مواجهه با مخالفان محسوب شده که با اهداف متفاوتی همچون پیروزی بر رقیب و برتری جویی یا تبیین حقیقت صورت میگیرد و در فرهنگ اسلامی نیز دارای پیشینه کهن و درخشانی است. در این میان امام رضا% مناظرات فراوانی با پیروان ادیان و مذاهب به هدف تبیین حقیقت داشتهاند. از نظر ایشان، مناظره به هدف حقیقتطلبی دارای مولفههای ویژه و برجستهای است. بر این اساس پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی مناظرات امام رضا% با مخالفان خود پرداخته است و میکوشد به تبیین مهمترین مولفههای مناظره حقیقت محور، از دیدگاه امام رضا% بپردازد. یافتههای پژوهــش نشــان میدهد، این نوع مناظره از دیدگاه امام رضا% دارای چندین مؤلفه مهم از قبیل: «تسلط به مفاهیم و مبانی مخالفان»، «استفاده از عقل به عنوان فصل مشترک»، «رعایت اصول و ارزشهای اخلاقی»، «مستندگویی و ارجاع به منابع مورد قبول»، «توجه به اصول مسلّم و مشترک»، «فرصت اظهارنظر به رقیب» و «منع از تکفیر مخالف» میباشد. بدیهی است توجه به این مولفهها در مناظره، میتواند الگوی مطلوب و اسلامی را از مناظره دینی برای هر عصری ترسیم نموده که ترویج این الگو نقش موثری در دفاع از معارف اهل بیت% و شبههزدایی از آنها خواهد داشت.
Moradi Makki M, Farmanian M, Haji Abolqasemi Dolabi M J. Analyzing the Components of the Truth-Oriented Debate with the Opponents from Imam Riḍā's (as) Point of View. 3 2024; 17 (34) :5-24 URL: http://pnmag.ir/article-1-1971-fa.html
مرادی مکی مجتبی، فرمانیان مهدی، حاجی ابوالقاسمی دولابی محمدجواد. واکاوی مولفههای مناظره حقیقت محور با مخالفان از دیدگاه امام رضا (ع). پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1403; 17 (34) :5-24