|
اعتبارسنجی و نقد کارکردهای حدیث «أفضل الأعمال أحمزها» در منابع فریقین
|
میثم کهن ترابی   |
|
|
|
چکیده: (47 مشاهده) |
| روایت «أفضل الأعمال أحمزها» بیانگر پاداش بیشتر برای اعمالی است که با مشقت بیشتری همراه است. این روایت که ابتدا در برخی منابع اهل سنت در قرن دوم نقل شده و به‌تدریج بعضی منابع شیعه نیز آن را ذکر کرده‌اند، اساساً فاقد سند است و در هیچ یک از منابع روایی معتبر و جوامع حدیثی فریقین نقل نشده است. برخی منابع ناقل روایت، آن را به ابن عباس منتسب کردند. فارغ از ضعف سندی، این روایت از نظر محتوایی و به‌هنگام عرضه آن بر قرآن، احادیث معتبر و عقل با چالش‌هایی همراه است. قرآن، ملاکِ کیفی «أحسن» را مورد تأکید قرار می‌دهد و برخی احادیث معتبر اتخاذ مسیر مشروعی که سهل‌تر است را توصیه می‌کنند. این روایت علیرغم ضعف سندی و قلّت نقل، در منابع کلامی و به‌خصوص فقهی بروز قابل توجهی داشته و به آن مکرراً استناد شده است. در مقابل برخی متکلمین و فقها نقدهایی بر آن وارد ساخته‌اند. این نقدها گاه مستند به روایاتی است که رأی فقهی مخالفِ آنچه مستند به روایت مذکور است را تأیید می‌کند و گاه تأکید بر این نکتۀ مهم است که وقتی مسیر مشروع و آسان‌تری برای انجام یک عمل وجود دارد، تحمیل دشواری نیازمند دلیل نقلی یا عقلی است و این دلایل وجود ندارد. از طرفی نیت عامل و تأثیری که عمل بر حیات آدمی می‌گذارد ملاک فضیلت عمل است و نباید نادیده گرفته شود. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی و رویکردی انتقادی پس از آنکه به نقد سندی و محتوایی روایت مذکور اقدام کرده، با بیان مصادیقی از بهره‌گیری این روایت در دانش‌های مختلف دینی به بررسی و نقد آن پرداخته است. |
|
| واژه‌های کلیدی: اعتبارسنجی، أفضل الأعمال أحمزها، کلام، فقه |
|
|
متن کامل [PDF 352 kb]
(33 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/9/25 | پذیرش: 1403/9/10 | انتشار: 1403/9/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
