|
رمزگشایی از تناقض ظاهری نفی تکذیب پیامبر واثبات انکار آیات الهی در گفتمان تفسیری
|
رضا ملازاده یامچی1   ، میثم شعیب |
|
|
|
چکیده: (3 مشاهده) |
آیه ۳۳ سوره انعام، به دلیل جمع میان نفی تکذیب پیامبر(ص) («فَإِنَّهُمْ لَا یُکَذِّبُونَکَ») و اثبات جحود آیات الهی از سوی مخالفان («وَلَکِنَّ الظَّالِمِینَ بِآیَاتِ اللَّهِ یَجْحَدُونَ»)، همواره یکی از چالش‌های برجسته در گفتمان تفسیری بوده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی ورویکردی هرمنوتیکی به آراء مفسران، در پی رمزگشایی از این تناقض‌نمای معرفتی و تبیین راهبردهای تفسیری ارائه شده برای حل آن است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مفسران برای جمع میان این دو گزاره، راهکارهای تفسیری متعددی را مطرح کرده‌اند، از جمله:
۱) تفکیک میان باور قلبی و انکار زبانی (تصدیق باطنی صدق پیامبر به دلیل انگیزه‌هایی چون حسادت و حفظ منافع)؛ ۲) تمایز میان متعلق تکذیب (شخص پیامبر در برابر محتوای رسالت)؛ ۳) تفسیر نفی تکذیب به مثابه عجز مخالفان از اقامه برهان؛ ۴) بهره‌گیری از قرائت مخفف (لَا یَکْذِبُونَکَ) به معنای عدم توانایی در ابطال حق؛ و ۵) ارجاع تکذیب نبی به تکذیب مُرسِل (خداوند). نتیجه کلیدی پژوهش آن است که این راهکارها، به ویژه با تاکید بر تصدیق قلبی مخالفان و ارجاع تکذیب به خداوند، ضمن رمزگشایی از تناقض ظاهری، ابعاد روانی ـ اجتماعی انکار و حکمت تسلی‌بخش الهی در آیه را به بهترین شکل تبیین می‌کنند و فهم جامع آیه در گرو نگاهی ترکیبی به این ابعاد است. |
|
| واژه‌های کلیدی: آیه ۳۳ سوره انعام، گفتمان تفسیری، تناقض ظاهری، نفی تکذیب، جحود آیات. |
|
|
متن کامل [PDF 406 kb]
(2 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/6/22 | پذیرش: 1404/6/20 | انتشار: 1404/6/20
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
