[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو نشریه و مقالات::
برای نویسندگان::
ثبت نام و اشتراک::
برای داوران::
اسامی داوران ۱۴۰۰ به بعد::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
پذیرفته پاییز و زمستان ۱۴۰۲::
پذیرفته بهار و تابستان ۱۴۰۳::
پذیرفته پاییز و زمستان ۱۴۰۳::
نمایه ها::
پیوندها::
انتشار آنلاین مقالات پذیرفته::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1394 ) ::
جلد 8 شماره 16 صفحات 126-97 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تطبیقی ارادۀ الهی از دیدگاه ملاصدرا و روایات
موسی ملایری، معصومه رضوانی
چکیده:   (7888 مشاهده)

اراده در انسان همراه با تصور، تصدیق و تغییرات نفسانی، حادث می‌شود. مسلماً این اراده، سزاوار ذات واجب الوجودی خداوند، نیست. از سوی دیگر، می‌دانیم ذات باری تعالی از ازل متصف به جمیع صفات کمالی است. اراده نیز از صفات کمال است و بنابراین، عقلا ذات باری تعالی نمی تواند خالی از این کمالِ ازلی باشد. لذا ملاصدرا در همه آثار فلسفی خود، اراده را از صفات ذاتی و همان علم، شوق و ابتهاجِ خداوند به نظام اصلح می‌داند. اما ظاهر روایات، با رد ارادۀ ذاتی و وحدت آن با علم، تاکید دارند ارادۀ خداوند صفتی حادث و همان احداث و فعل اوست. صدرا برای رفع تقابل میان دیدگاه عقل و روایات، در موضعی از شرحش بر اصول کافی، ضمن تاکید بر ارادۀ ازلی و عینیت آن با علم، ارادۀ حادث را نیز پذیرفته و قائل است اراده نیز مانند علم دارای مراتب است که بالاترین مرتبۀ آن ارادۀ ازلی اجمالی و پایین ترین مرتبۀ آن ارادۀ تفصیلی یا همان ارادۀ حادث است. اما این دیدگاه با توجه به شدت تاکید روایات بر نفی ارادۀ ازلی و عدم عینیت آن با علم، چندان راهگشا نیست. در این مقاله پس از گزارش آراء صدرا و مضامین روایات، برای حل این تقابل، پیشنهاد می شود، اراده ازلی خداوند را می توان به معنای قدرت بر اراده دانست. و اراده حادثِ مورد تاکید در روایات را به معنای ظهور و فعلیت آن به حساب آورد. لذا خداوند از ازل اراده دارد؛ اما از ازل اراده نمی‌کند. تاکید روایات بر حدوث اراده، ناظر به مقام اراده کردن خداوند است که با تحقق آن، فعل ضروری می‌شود و زاید بر ذات است. به همین دلیل موجب تغییر در ذات الهی نخواهد شد.

واژه‌های کلیدی: اراده فعلی، ارده ذاتی، مشیت، صفات فعل، ملاصدرا، علم الهی، شوق، ابتهاج
متن کامل [PDF 255 kb]   (7264 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/12/1 | پذیرش: 1394/12/1 | انتشار: 1394/12/1
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

A Comparativs Study of the Divine Will from the Viewpoint of Mulla Sadra and Narrations. 3 2015; 8 (16) :97-126
URL: http://pnmag.ir/article-1-244-fa.html

ملایری موسی، رضوانی معصومه. بررسی تطبیقی ارادۀ الهی از دیدگاه ملاصدرا و روایات. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1394; 8 (16) :97-126

URL: http://pnmag.ir/article-1-244-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 16 - ( بهار و تابستان 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله پژوهش نامه قرآن و حدیث pazhouhesh name-ye quran va hadith
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4645