عبارت «وَمَا مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُمْ» در آیهی 38 سورهی انعام، یکی از مواضع مورد اختلاف مفسران است که گروهی، این عبارت را با توجه به ارتباط با آیات قبل تفسیر کرده و آن را دلیلی بر قدرت خداوند در نزول آیهی خواستهشده از طرف کفار دانستهاند. گروهی دیگر، به تفسیر مستقل این بخش پرداخته و وجوهی چون شباهت انسان و سایر موجودات در مخلوق بودن، شناخت و عبادت خدا، ضبط اعمال برای روز حشر، امت بودن و زندگی اجتماعی داشتن، هدایت و... را میان انسان و حیوان مشترک دانستهاند. توجه به ارتباط میان این آیه با آیات قبل و همچنین توجه به مفهوم واژهی «امم»، بحث اعجاز علمی را در این آیه برجسته ساخته و نشان میدهد که امت بودن حیوانات و تعاملات اجتماعی آنها، میتواند همان آیهای باشد که کفار خواستهاند؛ اما همانطور که در آیهی 37 آورده شده، «وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ».
Boroumand M H, Joudavi A, Shahbazi S. A Critique and Analysis of the Opinions of Commentators on the Interpretation of “And there is no animal that walks upon the earth nor a bird that flies with its two wings but (they are) genera like yourselves (Surah al-Ana’m: 38).. 3 2020; 13 (25) :33-57 URL: http://pnmag.ir/article-1-948-fa.html
برومند محمدحسین، جودوی امیر، شهبازی سامیه. نقد و بررسی آراء مفسران در تفسیر «وَمَا مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُمْ». پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1398; 13 (25) :33-57