قرآن کریم به عنوان غنیترین منبع علوم و معارف الهی، به بهترین وجه پرده از سنّتهای حاکم بر هستی و سرنوشت انسانها برداشته و به زیبایی رفتار خداوند با انسانها را به تصویر کشیده است. یکی از این سنّتها، سنّت عطاء عمومی است که موضوع اختتام آیه 20 سوره مبارکه اسراء میباشد. نظر به اینکه سخن قرآن کریم در این باره به اجمال و مختصر بیان شده و ابعاد و ویژگیهای آن در هالهای از ابهام قرار گرفته است، نوشتار حاضر با استفاده از روش معناشناسی کاربردی موضوع سنّت عطای عمومی را مورد کنکاش قرار میدهد تا قرائن زبانی و غیرزبانی معیاری شوند برای دریافت نکات ضمنی و غیرمستقیم قرآن در موضوع مورد پژوهش و ساماندهی جدید و تازهای از آن. بررسیها نشان میدهد سنّت عطاء الهی از لحاظ گستره و شمول در زمره سنّتهای عام و از شئون ربوبیّت پروردگار است. این سنّت در ارتباط با سنّت امداد، خلق، هدایت عام و پاداش و کیفر بوده و شامل همه انسانهاست. عطاء الهی بنا بر اصل جریان، کنشی و از جنبه کیفیّت و چگونگی اجرا واکنشی به حساب میآید. با توجّه به عناصر بافتی، فضای صدور، ویژگیهای دو طرف مخاطبه و محدودیتهای حاکم بر کنشهای غیربیانی میتوان کارگفتهای اظهاری، تعهّدی، ترغیبی، عاطفی و اعلامی را در آیه مشاهده نمود.
Mirshafiei Z, Moti’ M. Applied Semantics of the General Bounty Tradition (Relying on Verse 20 of Surah al-Isra'). 3 2021; 14 (28) :229-248 URL: http://pnmag.ir/article-1-1198-fa.html
میرشفیعی زهرا، مطیع مهدی. معناشناختی کاربردی سنّت عطای عمومی (با تکیه بر آیه 20 سوره اسراء). پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1400; 14 (28) :229-248