روایت مشهوره أبیخدیجه، از مهمترین ادلّه، در دو بحث ولایتفقیه و قضاوت است و احکام زیادی در باب قضا از این روایت استفاده می شود. مشروعیت این احکام به صحت سند و توجه فقها به این روایت می باشد. سند این روایت، مشتمل بر شخصیتی با کنیه أبوالجهم است که این کنیه در آن طبقه حدیثی بر اساس نظرات کتابهای رجالی، تنها بر دو شخصیت، ثویر بن أبوفاخته و یا بکیر بن أعین منطبق میگردد. مشکل این نظریه فاصله میان راوی از أبوالجهم؛ یعنی حسین بن سعید الأهوازی با أبوالجهم است؛ زیرا حسین بن سعید بنا بر اقوال مختلف از اصحاب امامان کاظم، رضا، جواد و هادی علیهمالسلام بوده است، درحالیکه دو شخصیت ثویر بن أبیفاخته و بکیر بن أعین تا زمان امام صادق علیهالسلام زیستهاند؛ از همین رو، برخی برای حل این مشکل به بیان واسطههای احتمالی حذفشده میان حسین بن سعید و أبوالجهم پرداختهاند. برخی نیز أبوالجهم را منحصر در این دو شخصیت نمیدانند؛ ولی در مورد مصداقش به نتیجه مشخصی نرسیدهاند. این پژوهش با بهرهگیری از اسناد روایات موجود در کتابهای روایی، سعی کرده کاستیهای موجود در کتابهای رجالی را تا حدی جبران کند و ثابت نماید: هرچند این کنیه در آن طبقه حدیثی تنها بر این دو شخصیت منطبق میگردد؛ ولی در کتابهای روایی و اسناد برخی از روایات، برای شخصیت دیگری نیز استفاده گردیده و آن شخص، هارون بن الجهم است.
Maleki M, Montazeri M. The Referent of Abu al-Jahm in the Famous Judgement Narration of Abi Khadijeh. 3 2021; 15 (29) :339-359 URL: http://pnmag.ir/article-1-1286-fa.html
ملکی محمدامین، منتظری مهدی. مصداق ابوالجهم در مشهورۀ قضایی ابیخدیجه. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1400; 15 (29) :339-359