«آیات تحدی» هشت آیه در پنج سوره قرآن کریم است که بر إعجاز آن دلالت دارد. در بخشهایی از این آیات، اختلافاتی در تعبیر دیده می شود که موجب اختلاف در برداشت از آنها، خصوصا امر مورد تحدی و در نهایت جنبه إعجاز در میان مفسران و عالمان علوم قرآن گردیده است. در این مقاله، تعیین معنای مشترک برای بخشهای این آیات و رفع اختلاف از عبارات آن و تاکید بر ارتباط تحدی با إعجاز قرآن مجید و جنبههای آن دو و إثبات حقانیّت آن و نبوّت پیامآور آن (صلی الله علیه و آله) دنبال شده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بالأخص بهرهگیری از روابط همنشینی و جانشینی در معنیشناسی، درصدد دستیابی به أهداف یادشده است. با این تحقیق به دست آمد که این آیات در فضای تکذیب و مخالفتِ ایجادشده توسط مشرکان و کافران نازل شدهاند و در واقع مخاطبان اولیه آنها، کافران و مخالفان بودهاند؛ گرچه این درخواست همانندآوری و إعجاز قرآن محدود به آنان نمانده است و به نوعی فرا افرادی، فرا زمانی و فرا زبانی گشته است. تقسیم این آیات به أجزاء پنجگانه و استفاده از روابط همنشینی و جانشینی در آنها، اندک اختلاف تعبیر را برطرف میسازد و مراد بودن مطالب غیر مذکور در بعضی از آنها را نشان میدهد و بدینسان از اختلاف در آراء و أقوال مفسران و عالمان علوم قرآن کاسته میشود و جنبه تحدی قرآن کریم عیان میگردد و الهیبودن و إعجاز و حقانیّت آن از زمان نزول تا أبد، بیشتر تاکید میشود.
Eqbal E. A Study on the Elements and Dimensions of the Verses of Challenge Using Syntagmatic and Paradigmatic Relationships. 3 2025; 18 (35) :31-44 URL: http://pnmag.ir/article-1-2064-fa.html
اقبال ابراهیم. جستاری در ارکان و ابعاد آیات تحدّی با استفاده از روابط همنشینی و جانشینی. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1403; 18 (35) :31-44