کلید واژه «قُرًیظَاهِرَهً»تنهایکباردر قرآن،در آیه18سورهسبا،بهکاررفتهوبهمجموعهایاز شهرهاوروستاهاینزدیکبههمکهاز یکدیگر نمایاناند،اشارهدارد.امابرپایهیفرمایشامامباقر (ع) به افرادیگفته میشودکهفقهرااز امام دریافتکرده و بهعنوان امینان جامعه در گسترش دینمداری جامعه پویا هستند. عنوانقرایظاهره،یادکردازافرادخاصیاستکههیچنامو نشانیازآنهادرمتوننیامدهامامصداقاینعبارتبرایاماممعلومو مشخصاست.پیوستبهاینکهبدونمفهومشناسیاینعبارت،امکانبرداشتهایدگرگونوجوددارد،ضرورتاینپژوهشرانمایان میکند.مکتوبیکهپیشروداریدتلاشی استبرایارائهیمنظومهایسامانیافتهپیرامونمفهوم،مصداقو کارکردهایقرایظاهرهکهباشیوهیردیابی فرایند، مورد بازشناسی قرار گرفته است. بانظر بهرفتارفرهنگی ـ تعلیمیامامباقر (ع)وبااستنادبهتعدادروایاتنقلشدهازایشانکهبالاترینآنمربوطبهاصحابایشاناست،میتوانبهعنوانمصادیققرایظاهره،راویاندینشناسوپُرکارایشانکهبهدلیلبرخورداریحداکثریاز آموزههایدینیدررفعنیازواصلاحفرهنگجامعهنقشآفریدنداز جملهزراره،محمدبنمسلم، بریدبنمعاویه و... را نامبرد. توجه نهاد امامت به اینجایگاه حقوقیایجابمیکند که در مقاله پیشرو کارکردهای فرهنگی این اصحاب از جمله: اهتمامبهحفظامانتو انتقال صحیح میراث حدیثی، زدودن دین از پیرایههای ناصواب فرهنگی و... در بستر تاریخ حدیث شیعه مورد واکاوی قرار گیرد.
Lotfipour F, Sarfi Z, Velayati Kebabian M. Conceptualization, Identification, and Cultural Functions of the Qurā-Ẓāhirah in Imami Narrations. 3 2025; 18 (36) :113-140 URL: http://pnmag.ir/article-1-2153-fa.html
لطفیپور فاطمه، صرفی زهرا، ولایتی کبابیان مریم. مفهومشناسی، مصداقیابی و کارکردهای فرهنگی قرایظاهره در روایات امامیه. پژوهشنامه قرآن و حدیث. 1404; 18 (36) :113-140